Przejdź do treści

Rzeka Dunajec

Dunajec – prawy dopływ Wisły od długości 247 km. Powstaje z połączenia wód Czarnego i Białego Dunajca w Nowym Targu. Za początkowy odcinek uważa się Czarny Dunajec. Dorzecze Dunajca zajmuje obszar 6804 km 2 , z czego 4854,1 km 2 znajduje się w Polsce, natomiast 1949,9 km 2 przypada na Słowację. Rzeka pomiędzy Sromowcami Wyżnymi , a Szczawnicą stanowi odcinek graniczny. Największym dopływem Dunajca jest Poprad, który uchodzi do niego w okolicy Starego Sącza. Na rzece zbudowano dwa duże jeziora zaporowe: czorsztyńskie z wyrównawczym zbiornikiem sromowieckim i rożnowskie z wyrównawczym jez. czchowskim. Ichtiologicznie, Dunajec jest bogatym środowiskiem bytowania wielu gatunków ryb. Długość rzeki i zmieniająca się wraz z kilometrami biegu dolina rzeczna sprawia, że znajdziemy tu większość z wyszczególnianych krain rybnych. Odcinek początkowy to kraina pstrąga, od Sromowiec Wyżnych, aż po Stary Sącz – kraina lipienia. Poniżej, aż do okolic Niecieczy (z przerwą na zespół zbiorników Rożnów-Czchów) mamy krainę brzany, a dalej do ujścia, rozciąga się kraina leszcza. Z klasyfikacji tej wyłączyć należy zbiorniki zaporowe zlokalizowane na rzece.

W Dunajcu możemy doliczyć się 26 gatunków ryb, sąsiaduje z nimi bogata awifauna z takimi przedstawicielami jak: czaple siwa i biała, różne gatunki mew, rybitwy, kormorany, wiele gatunków kaczek, łabędzie, czarny bocian, zimorodek, jaskółki brzegówki i inne. Wśród ssaków znajdziemy bobra europejskiego i wydrę europejską. Oczywiście rzeka, jest bogatym siedliskiem płazów, bezkręgowców, owadów i innych gatunków zwierząt. Wraz ze zmiennością krain geograficznych opływanych bądź przełamywanych przez wody Dunajca, zmienia się charakter flory w jego dolinie. Różnorodność roślin naczyniowych odznacza się sporym bogactwem -ponad 1000 gatunków w granicach Pienińskiego Parku Narodowego. W odcinku ujściowym stwierdzono występowanie 25 chronionych, rzadkich i zagrożonych gatunków roślin naczyniowych, z czego 5 objętych jest ochroną prawną.

Szlak wodny środkowego i dolnego Dunajca.
Ponad 68 kilometrów przygody, dzikiej przyrody, leniwych płani i szybkich bystrzy. Kamienne plaże, zakręty, zatoczki, progi wodne oraz piękne krajobrazy i ciut historii – to wszystko i to co dostrzeżecie tylko Wy – jeśli tylko wyruszycie na szlak.

W różnych opracowaniach różnie przyjmowane są granice środkowej czy dolnej części rzeki Dunajec. My, w niniejszej opracowaniu daliśmy pierwszeństwo przyrodzie i wyznaczając owe umowne granice, sugerowaliśmy się kilkoma czynnikami determinującymi charakter rzeki. Wzięliśmy pod uwagę specyfikę koryta rzeki, średnie spadki i przepływy, budowę dna oraz możliwość uprawiania kajakarstwa rekreacyjnego czy spływów pontonowych.

Początek omawianego szlaku wodnego ustaliliśmy poniżej zapory w Czchowie. Oczywiście Dunajec jest spławny już wiele wyżej – czego najlepszym przykładem jest trasa Pienińskim Przełomem od Sromowiec do Szczawnicy i dalej do Nowego Sącza. Rzeka ma tutaj górski charakter z mocnymi bystrzami i przełomami skalnymi i podobnie jest aż do mostu im. Józefa Piłsudskiego (most heleński) w Nowym Sączu. Poniżej mamy utrudniony dostęp do rzeki, by swobodnie wodować sprzęt i zaczynają się wahania szybkości nurtu, że względu na sąsiedztwo jez. Rożnowskiego. Z opracowania wyłączyliśmy również odcinek po jeziorach i pomiędzy jeziorami Rożnowskim i Czchowskim z podobnych względów.

Za odcinek środkowy przyjmujemy część rzeki, która morfologicznie charakteryzuje się średnim spadkiem w granicach od 1 – 0,7‰, dno zbudowane jest z otoczaków o frakcji od 2-15cm, długie płanie porozdzielanie są kamiennymi bystrzami ze skalą trudności WW1. Rzekę zaliczamy tu do krainy brzany. Odcinek ten rozciąga się pomiędzy zaporą jeziora Czchowskiego (km 68,1), a mostem na trasie 975 w Biskupicach Radłowskich (km 19,4).

Do odcinka dolnego zaliczamy bieg rzeki od ww. mostu w Biskupicach Radłowskich (km 19,4) do ujścia do Wisły w miejscowości Ujście Jezuickie (km 0,0). Rzeka na tym odcinku wyraźnie spowalnia, spadek kształtuje się na poziomie 0,7-0,24‰. Dno przechodzi ze żwirowego w piaszczyste, pojawiają się osady sedymentacyjne. W klasyfikacji rybnej – znajdujemy się w krainie leszcza. Kamienne bystrza praktycznie nie występują na tym odcinku.

Skip to content